Όσο συνεχίζουμε να επενδύουμε στο πρόγραμα έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων, η προοπτική για ένα κοινωνικά δίκαιο και περιβαλλοντικά ασφαλές μέλλον για τη χώρα μας και την Ανατολική Μεσόγειο απομακρύνεται δραματικά. Η προγραμματιζόμενη άντληση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Ελλάδα θέτει σε ρίσκο μη-αναστρέψιμης οικολογικής και κοινωνικό-οικονομικής καταστροφής τις ελληνικές θάλασσες, τις παραγωγικές χερσαίες ζώνες όπου προγραμματίζονται οι εξορύξεις, αλλά και την ίδια τη βιωσιμότητα της χώρας.

Τουρισμός & πρωτογενής παραγωγή

> Τα προτεινόμενα οικόπεδα προς εκμετάλλευση βρίσκονται δίπλα σε παράκτιες και παραγωγικές περιοχές όπου ζουν και εργάζονται εκατομμύρια πολίτες. Οι περιοχές αυτές είναι ήδη παραγωγικές, με θεμελιώδη σημασία για την ελληνική οικονομία, καθώς αποτελούν σημαντικές τουριστικές ζώνες, σημαντικές περιοχές αλιείας και ιχθυοκαλλιέργειας, γεωργίας και κτηνοτροφίας, που στηρίζουν χιλιάδες θέσεις εργασίας. Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης στο οποίο βασίζεται η χώρα μας λόγω του ιδιαίτερου φυσικού και πολιτισμικού της περιβάλλοντος, τίθεται σε άμεσο κίνδυνο εαν οι περιοχές αυτές μετατραπούνσε βαριά βιομηχανική ζώνη εξόρυξης, η οποία αναπόφευκτα συνοδεύεται από περιβαλλοντική υποβάθμιση και αλλαγή του φυσικού τοπίου.

> Το ρίσκο είναι ακόμα μεγαλύτερo, αν αναλογιστούμε ότι η τεχνολογία που θα επιτρέψει γεωτρήσεις σε μεγάλα θαλάσσια βάθη είναι πολύ πρόσφατη και θα δοκιμαστεί εδώ, στο ελληνικό τόξο, που είναι από τις πιο σεισμογενείς περιοχές της Ευρώπης.

> Στη ΣΜΠΕ Ιονίου, διαβάζουμε : “ακόμα και με τον πιο προσεκτικό σχεδιασμό, μελέτη και εφαρμογή ορθών διαδικασιών, βέλτιστων πρακτικών και κατάλληλης εκπαίδευσης του προσωπικού, μπορούν να συμβούν περιστατικά ατυχημάτων όπως :

  • απόρριψη καυσίμων, πετρελαίου, αερίων, χημικών και επικίνδυνων υλικών,
  • έκρηξη σε γεώτρηση πετρελαίου ή αερίου (blowout),
  • πυρκαγιές (στις εγκαταστάσεις ή τον περιβάλλοντα χώρο),
  • μη προγραμματισμένη απώλεια της εγκατάστασης και γεγονότα διακοπής λειτουργίας,
  • φυσικές καταστροφές και οι επιπτώσεις τους στις δραστηριότητες, για παράδειγμα πλημμύρες, σεισμοί, και
  • πόλεμος ή δολιοφθορά.”

*Σημείωση : οι εταιρίες απαλλάσσονται αποζημίωσης εαν κάποιο ατύχημα προκληθεί από φυσικά αίτια (πχ. σεισμό).

> Το ατύχημα του Deep Water Horizon απέδειξε πως όσοι πιστεύουν οτι έχουν τιθασσεύσει τη φύση, ενεργούν σαν να γνωρίζουν, όμως δε γνωρίζουν. Προσπαθώντας να εξηγήσει γιατί η εταιρία δεν είχε κανένα σύστημα ώστε να δράσει αποτελεσματικά μετά την έκρηξη του Deep Water Horizon, ο Steve Rinehart της BP δήλωσε : “Δεν νομίζω ότι προέβλεψε κανείς τις συνθήκες που αντιμετωπίζουμε τώρα”. Σε όλες τις μελέτες που έχουν γίνει (μπορείτε να τις βρείτε εδώ), είτε αφορούν θαλάσσια, είτε χερσαία οικόπεδα, διαβάζουμε για μικρούς κινδύνους, ελάχιστες επιπτώσεις, χαμηλή ευαισθησία, πάντα σε κανονικές συνθήκες. Είμαστε τόσο σίγουροι ότι όλα θα λειτουργούν σωστά που ο κίνδυνος ενός ατυχήματος θεωρείται αμελητέος και δεν εξετάζονται καν πιθανά σενάρια επιπτώσεων για μια τέτοια περίπτωση. Όλοι όμως μπορούμε να αντιληφθούμε ότι σε μια τέτοια περίπτωση οι επιπτώσεις στον τουρισμό και την αλιεία θα είναι ολέθριες.

Οικονομία & ενέργεια

Η επανέναρξη των σεισμικών ερευνών το τελευταίο διάστημα, συνοδεύεται από καταιγισμό δημοσιευμάτων που κάνουν λόγο για αμύθητα κέρδη, βελτίωση της οικονομίας, μείωση των τιμών στα καύσιμα, ενεργειακή αυτονομία.

Είναι όμως έτσι;

> Τα προϊόντα των εξορύξεων δε θα σώσουν κανέναν από την ενεργειακή κρίση. Ακόμα κι αν βρεθούν ορυκτά καύσιμα σε αξιόλογες ποσότητες, το βασικό στάδιο των ερευνών θα διαρκέσει οκτώ (8) έτη, προκαλώντας περιβαλλοντική υποβάθμιση μεγάλης διάρκειας και στη συνέχεια θα ξεκινήσουν οι εξορύξεις, αν κριθεί από την αγορά ότι αυτό συμφέρει.

> Το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αν και όταν εξορυχθεί, δε θα ανήκει στη χώρα μας αλλά στις πολυεθνικές αναδόχους των εξορύξεων, όπως ρητά αναγράφεται στη σύμβαση παραχώρησης που έγινε νόμος του ελληνικού κράτους.

> Τα έσοδα από τα προϊόντα των εξορύξεων είναι προσδιορισμένα. Στη χώρα αναλογεί ένα μίσθωμα σε είδος ή σε χρήμα ή σε συνδυασμό και των δύο, όπως περιγράφεται ρητά στις συμβάσεις και θα εξαρτάται από τις τιμές του πετρελαίου και το κόστος εξόρυξης. Στο κράτος θα ανήκει το 4% έως 15% της ποσότητας που θα παράγεται, όπως αναφέρεται στις τέσσερεις συμβάσεις που κυρώθηκαν το 2019 και σε 2% και 20% για προηγούμενες παραχωρήσεις. Στα έσοδα αυτά προστίθεται ο ειδικός φόρος εισοδήματος που είναι 20% για το κράτος και 5% για τις Περιφέρειες επί του φορολογητέου εισοδήματος (όχι του τζίρου) των εταιριών.

> Τα ποσά που προκύπτουν από την παραχώρηση δικαιωμάτων αναζήτησης, έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, ιδίως το αντάλλαγμα υπογραφής της σύμβασης (signature bonus), το αντάλλαγμα παραγωγής (production bonus) και η ετήσια ανά στρέμμα αποζημίωση (surface fees), εισπράττονται από την ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων Α.Ε ) και όχι από κάποιο δημόσιο ταμείο.

> Η τιμή του πετρελαίου στην αντλία δεν εξαρτάται από την τοπική παραγωγή αλλά από την παγκόσμια αγορά, που εμπορεύεται την ενέργεια ως χρηματιστηριακό προϊόν.

> Οι πετρελαϊκές δικαιούνται κρατικές ενισχύσεις για κάθε “υποστηρικτική εργασία” (αγωγούς, λιμάνια, τερματικούς σταθμούς, δρόμους, εξέδρες κ.α) όπως προβλέπει το αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο.

Σημείωση : Το ΔΝΤ κυκλοφόρησε το 2015 μια ανάλυση στην οποία εκτιμούσε το πραγματικό κόστος των ορυκτών καυσίμων για την ανθρωπότητα. Κατέληξε ότι κάθε χρόνο οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων επιδοτούνται απ’ όλους εμάς με 5,3 τρισ. δολάρια ή 10 εκατ. δολάρια το λεπτό καθημερινά! Οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι ρυπαίνοντες δεν πληρώνουν δεκάρα για τα κόστη που επωμίζονται οι κυβερνήσεις εξαιτίας της καύσης των υδρογονανθράκων. Σε αυτά τα κόστη περιλαμβάνεται η ζημιά που προκαλείται στους τοπικούς πληθυσμούς από τη μόλυνση της ατμόσφαιρας καθώς και στους ανθρώπους σε όλον τον κόσμο από τις πλημμύρες, ξηρασίες και καταιγίδες που πυροδοτεί η αλλαγή του κλίματος.


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ :